Добро пожаловать!
Езид , Езиды , Эздики Эзди , Yesidi Esidi yezidi Lalish - это сайт, где вы можете скачать торрент игры, найти полезные фильмы для вашего компьютера, скачивать программы,добовлять свой сайт в наш топ сайтов, а главное вы сможете скачать всё с хорошей скоростью.
Ազգային փոքրամասնոթյուններ Հայաստանում ամենամեծ ազգային փոքրամասնությունը եզդիներն են: Ի՞նչ խնդիրներ ունեն այսօր եզդի երիտասարդները, կփորձենք պարզել ՌՈՒՍՏԱՄ ԲԱՔՈՅԱՆԻ հետ զրույցում: Ռուստամը հիմնադրել է «Շամս» երիտասարդական խորհուրդը, որի նպատակն է վեր հանել ու լուծել եզդի երիտասարդներին հուզող հարցերը: -Ի՞նչ նպատակով է ձևավորվել խորհուրդը: -«Շամս» երիտասարդական խորհուրդը ստեղծվել է երկու ամիս առաջ: Հայաստանում կա մոտ 40 հազար եզդի, սակայն ունենալով այդքան մեծ համայնք` չունենք երիտասարդական կազմակերպություններ: Եզդի երիտասարդության հիմնախնդիրները բավականին շատ են, որոնք լուծելու համար ստեղծել ենք խորհուրդը: Մեր առաջիկա ծրագրերից է գրել կանոնադրություն և խորհրդի հիման վրա կազմավորել հայ-եզդիական երիտասարդական «Շամս» կազմակերպությունը: Ինչո՞ւ հայ-եզդիական, քանի որ մենք ապրում ենք հայերի մեջ, բայց նրանք ծանոթ չեն մեր մշակույթին, պատմությանը: ԵՊՀ արևելագիտության ամբիոնում ուսումնասիրում են եզդիների կրոնը, պատմությունը, այդ իսկ պատճառով ֆակուլտետի ուսանողներն իրենց պատրաստակամությունն են հայտնել մեզ հետ համագործակցելու ու ընդգրկվելու խորհրդի աշխատանքներում: -Որո՞նք են խորհրդի հիմնական խնդիրները: -Հիմնական խնդիրը ֆինանսավորման աղբյուր չունենալն է: Մենք ամեն ինչ անում ենք մեր միջոցներով: Հետագայում, երբ մեր գործունեությունն ավելի լուրջ բնույթ ստանա, կարծում եմ, կգտնվեն եզդի գործարարներ, ովքեր կաջակցեն մեզ: Խորհրդի աշխատանքները դանդաղ են առաջ գնում, քանի որ մեր անդամները հիմնականում ուսանողներ են, ովքեր զբաղված են իրենց դասերով ու շատ ժամանակ չեն հատկացնում խորհրդին: Փորձում ենք հնարավորինս ակտիվ մասնակցել մյուս հասարակական կազմակերպությունների միջոցառումներին, որպեսզի մեր մասին շատ մարդիկ իմանան: Քանի որ եզդիները տարածված են ամբողջ աշխարհով մեկ, ունենք մեծ համայնքներ Ռուսաստանում, եվրոպական մի շարք երկրներում, նպատակ ունենք խորհրդի միջոցով կապ հաստատել դրսում ապրող եզդի երիտասարդների հետ: -Ի՞նչ խնդիրների առաջ է կանգնած եզդի երիտասարդն այսօր: -Մեր ամենամեծ խնդիրը կրթված երիտասարդների պակասն է: Եզդիների մեջ կարծրատիպ կա ձևավորված, որ բարձրագույն կրթություն ստանալը պարտադիր չէ, հատկապես աղջիկների համար: Դարեր շարունակ ապրելով տարբեր ազգերի բռնապետության ներքո` եզդիները դիտմամբ չեն կրթվել, քանի որ այդ դեպքում պետք է սովորեին օտարների մշակույթը: Եթե առաջ կրթությունից հրաժարվելն ինքնապաշտպանության միջոց է եղել, ապա այսօր հակառակ իրավիճակն է: Կիսագրագետ մարդիկ մեզ համար վտանգ են ներկայացնում: Շատ երիտասարդներ անգամ տեղյակ չեն, որ մեր կրոնը քրիստոնեությունը չէ, նրանց մեծամասնությունը չի կարողանում խոսել ու գրել մայրենի լեզվով, ծանոթ չեն մեր պատմությանը: Իսկ եթե չգիտես անցյալիդ մասին, չունես ապագա: Աստիճանաբար մոռացության են մատնվում մեր ազգային սովորույթները: Եթե դրանք պահպանվում են, ապա միայն գյուղերում: Մեր խորհրդի նպատակն է երիտասարդներին ծանոթացնել մեր մշակույթին, պատմությանը: Եթե մենք չլուծենք մեր խնդիրները, մեր փոխարեն ոչ ոք դա չի անի:
-Ինքնադրսևորման ի՞նչ հնարավորություններ ունի եզդի երիտասարդը Հայաստանում: -Հայաստանը միակ երկիրն է, ուր կան բոլոր նախադրյալները, որ մենք պահպանենք մեր կրոնը, մշակույթը: Նույնիսկ մեր բնօրրան Լալիշում մենք այսքան լավ չենք զգում, ինչպես Հայաստանում: Մենք ունենք մեր ռադիոն, եթեր է հեռարձակվում հեռուստածրագիր ազգային փոքրամասնությունների մասին: Մանկավարժական համալսարանում վերջերս հնարավորություն ընձեռնվեց եզդիներին կրթություն ստանալու, սակայն ցավոք քչերը ցանկություն հայտնեցին սովորելու: Այն համայնքներում, ուր եզդի երեխաները մեծամասնություն են կազմում, դպրոցներում դասավանդվում է եզդիերեն: Մի խոսքով, մնում է մենք կարողանանք օգտվել մեզ ընձեռված հնարավորություններից: -Ո՞րն է կյանքում քո գլխավոր նպատակը: -Այս տարի ավարտելու եմ մանկավարժական համալսարանի աշխարհագրության բաժինը, ցանկանում եմ ուսումս շարունակել ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի մագիստրատուրայում: Ես առաջարկ եմ ունեցել ուսումս շարունակել Ժնևում, բայց հրաժարվել եմ: Ես ուզում եմ ուսումնասիրել մեր լեզուն, պատմությունը, դառնալ պատմաբան ու լեզվաբան: Երազանքս է ուժերիս ներածին չափով օգտակար լինել իմ ժողովրդին:
ГЛАВА IV Не упомяните более мое Имя, и ни мои признаки, чтобы Вы не сожалели об этом в будущем; Вы не знаете будущего тех кто - отрекся, что будет, и что может произойти с ними.
ГЛАВА V
O Вы, которые верили в меня, соблюдали и сохраняли мои указания, поскольку они напоминают Вам обо мне. Соблюдайте мои законы и постановления. Повинуйтесь моим служащим, и слушайте то, что они могут сказать Вам скрыто (о информации). Получите это, наставление и не раскрывайте это перед теми, кто – отверзся (К сожалению, сегодня существуют вероотступники и среди слуг священных очагов, из-за таковых многие отойдут от этих слуг, а стало быть и божеств –покровителей их очагов! Очаги и их покровители не примут службу от таковых, и может быть так что покровитель сам займется своими земными слугами…!!! Как ???– это им известно, но не мне грешному…) ГЛАВА IV
Я не буду сдавать мои права другим божествам. Я позволил создание четырех субстанция, четыре времени, и послал четырех посланцев; потому что они - необходимы для живых существ. Книги Евреев, Христиан, и Мусульман, приемлимы в некотором смысле, то есть, настолько насколько они соглашаются, и соответствуют, моим постановлениям. Которые же противоречат, они изменены; не принимайте их. Три вещи - против меня, и я ненавижу три вещи. Но те, кто держит мои тайны, должны получить выполнение моих обещаний. Те, кто страдает из-за Меня, я вознагражу, и конечно в одном из Миров.
И самое главное и самое актуальное во все времена, было и есть и будет ЕДИНЕНИЕ И КОНСОЛИДАЦИЯ всей нашей нации сегодня:
ГЛАВА IV
«Именно мое желание, в том, что все мои последователи должны объединиться в клятве единства, чтобы те, недруги не преобладали против них»!!
Уважаемый читатель сайта www.ahrata.com остановимся на этих строках священного руководства для народа Тауси Малака!!!
Священное писание Эзидов – гласит: «Тогда Всевышний Бог сказал: "O Ангелы, я создам Адама и Еву; и от сущности Адама продолжит Sehar bn Jer, и его, отдельное общество должно появиться на земле, и что Azazil, то есть, что именно Melek Tawus, является покровителем Эзидов».
У нас у Эзидов принято прощать даже кровников, если они придут в гости!!! Я готов Во имя 3003 имен Бога, во имя желания наших древнейших покровителей Малаков и в первую очередь во имя нации Тавуси Малака, готов простить и замониторных друзей Каву и Эдгара, Рызгана, и их администраторов, а так же всякого неинициированного искателя знаний, в других религиях и в других писаниях! Я публично Вас всех призываю к консолидации и единению! Если Вы покорны воле ТАВУСИ МАЛАКА и духовному знанию религии, то поймете стремление моего и не только моего сердца! Наши учителя и сегодня нам говорят : «Seri hemu gilî Tivaqa»!!! Я прошу Вас всех обратите взор на строки из священного писания и если я кого – то «оскорбил», что мало вероятно – то прошу меня простить… Я в этот святой день – День Тавуси Малака, призываю Вас к общей консолидации и Единению!!!! Пусть все читают и анализируют, кто отзовется и откроет свои двери и нам Эзидам, то они наши непотерянные братья!!!! Наши двери www.ahrata.com - открыты заходите под своими именами и решим вопросы с читателями совместно! Мне лично закрыты доступы на сайты www.ezdixane.ru и www.ezid.ru – www.kurd.ru, а потому добро пожаловать на www.ahrata.com и здесь Вас не кто не забанет за вашу правду продолжим диалог!. Все группы админов обеих сайтов www.ezdixane.ru и www.ezid.ru – www.kurd.ru, я взываю к Вашему Разуму и если Вы рождены в семье Эзидов, то кровь что течет у вас в жилах, пусть она разбудит Вас ! Мы соль земли, мы испытываемы, и потом мы сами уготовим, будущее местопребывание души, а она бессмертна! Я призываю Вас Всех к Единению!! Перед своими покровителями, я снимаю ответственность со своей души, я призвал Вас, для того, что бы, со спокойным сердцем вступил бы на смертный одр (в мое время) !!! Не откликнувшись, Вы сделали выбор в будущее… С уважением к тем кто откликнется на мой призыв к Единению!!! Михаил Миран.
Язык езидов (эзидики) принадлежит иранской группе индовропейской семьи. Ведь неслучайно то, что в газете национального союза езидов “Эздихана” написана: “Национальность – езид, язык – езидский, религия - шарфадин”. У езидов еще в 11 в был свой алфавит, состоящий из 33-х букв и были 2 езидские священные книги “Матуба Раш” и “Ктева Джумлэ”, которые написали Шех Ади и Шех Исни. В настоящее время этот старый алфавит не применяется. Сейчас по инициативе проводника Азиза Тамояна и журналиста Хасана Тамояна был создан новый алфавит на основе русских и латинских букв. Учебники, газеты, художественные книги издаются по этому алфавиту.
Новый алфавит езидов – Алифба Эздики. А а Ә’ ә’ М м С с Ч ч
Б б Ж ж Н н Т т Ч’ ч’
В в З з О о Т’ т’ Ш ш
Г г И и Ö ö У у Щ щ
Г’ г’ Й й П п Ф ф Ь ь
Д д К к П’ п’ Х х Э э
Е е К’ к’ Р р Һ h Q q
Ә ә Л л Р’ р’ Һ' h' W w
К этим буквам присоединяется еще 6 букв, которые выра-жают специальные езидские звуки.
Եզդիները աշխարհի հնագույն ժողովուրդներից են: Նրանց նախահայրենիքը, ըստ հավաստի աղբյուրների, Հնդկաստանն է, ավելի ստույգ` Բըմբա /Բոմբեյ/ քաղաքը: Եզդի ժողովուրդն ունի արիական ծագում և, լինելով արևապաշտ` աշխարհի ամենահին ազգերից է՝ Մալաքե Թաուսի ժողովուրդը, որի կրոնը Շարֆադինն է: Եզդիները առանձին էթնիկական միավոր են և կապ չունեն որևէ այլ ազգի հետ, իսկ մեր լեզուն պատկանում է հնդ-եվրոպական ընտանիքի իրանական լեզվախմբին /էզդիկի/: Եզդիների աստվածը գերբնական ուժով օժտված Խուդեն է, որը համարվում է տիեզերքի արարիչը: Ըստ եզդիների ազգային օրենքների` եզդին ծնվում է եզդի. և ոչ մի այլազգի ներկայացուցիչ չի կարող եզդի լինել: Այն թյուր կարծիքը, թե իբր եզդիները եղել են զրադաշտականներ` սխալ է: Զրադաշտը եղել է կրոնական քարոզիչ /ազգությամբ պարսիկ, ապրել է մ.թ.ա. 635 թվին և կապ չունի եզդիների հետ/: Եզդիներին յազատների հետ կապելը նույնպես սխալ է: Յազատը հին իրանական աստված է, որը ծնվել է մ.թ.ա. 3000 տարի առաջ: Սխալ է նաև Եզդ քաղաքը եզդիների հետ հարաբերելը, քանի որ եզդիները երբևէ չեն ապրել այդ քաղաքում: Հիշենք, որ «ըզդայի» նշանակում է «ես տվեցի», որը ոչ մի կապ չունի եզդի անվան հետ: Ոմանք եզդիներին նույնացնում են քրդերի հետ: Դա նույնպես ճիշտ չէ: «Քուրդ» իրանական որոշ լեզուներում նշանակում է «հովիվ»: Քրդերը ձևավորվել են 10-12-րդ դարում, հետևաբար նրանք կապ չունեն եզդիների հետ: Այդ բոլոր կարծիքներից և ոչ մեկը չի կարող լինել Կարմիր Սուլթան Եզիդ և ոչ էլ որևէ առնչություն ունի վերջինիս հետ: Այդ վարկածները զուրկ են պատմական հիմքից: Մարդկության պատմության հեռավոր ժամանակներում, ժողովուրդների տեղաշարժերի ընթացքում եզդիները Հնդկաստանից տեղափոխվեցին Բիրմա, Կանդահար /Աֆղանստան/ քաղաքները, ապա՝ Իրան, որտեղ և դարձան արևապաշտ: Հետագայում եզդիներն Իրանից տեղափոխվել են Թուրքիայի Խարզա /Խազալի/, Ավախ, Ընթավ, Շարկ ու Շամ, ինչպես նաև տարբեր այլ երկրների քաղաքներ, ինչպիսիք են՝ Շանգալ, Կամշլու, Բասրա, Քուֆ, Բաղդադ: 7-րդ դարից եզդիներն իրենց համարեցին եզդի: Հիշենք, որ Եզիդը Մավիայի որդին է` Կարմիր Սուլթան Եզիդ անունով: Սակայն պետք է նշել նաև, որ եզդիները վաղընջական ժամանակներից կոչվել են Մալաքե Թաուսի ժողովուրդ, հետագայում՝ ադավիներ /ալավիներ/, ապա սունիներ: 683թ. հոկտեմբերի 10-ին սպանվում է Շիա Ալիի` Ալիե Շերի որդի Հուսեյնը, այնուհետև ֆիզիկապես անհետանում է Կարմիր Սուլթան Եզիդը /նրա ճակատագիրը մինչև օրս անհայտ է/: Հիշենք, որ Քերբալայի դաշտում Հուսեյնի սպանությունից հետո մահմեդականները, որպես սգո նշան, կապույտ շոր են հագնում: Իսկ եզդիների համար մինչ այսօր էլ կապույտ շոր հագնելը մեղք է համարվում: Հիշենք նաև, որ Քերբալայի դաշտում Հուսեյնի սպանության ժամանակ, երբ Սուլթան Եզիդը ներկվեց կարմիր արյամբ, սկսվեց կոչվել Կարմիր Սուլթան Եզիդ: Հետաքրքիր փաստ է նաև այն, որ եզդիների դրոշը մինչև Քերբալան եղել է սպիտակ /բե լաքաբիե/: Քերբալայի կռվից հետո, ի նշան թափված կարմիր արյան, եզդիների դրոշը դարձավ կարմիր և սպիտակ և այդպես էլ պահպանվում է մինչև այսօր: 11-րդ դարում, Շիխադու ժամանակ, եզդիները Շամից տեղափոխվում են Լալըշ, Շանգալ /Սինջար/: Շեխ Ադու մահից հետո, 11-րդ դարում, եզդիների մի ստվար մասը կրոնական շարժառիթներով Իրաքի հյուսիսային մասից տեղափոխվում է Արևմտյան Հայաստան՝ Կարսի, Մուշի, Վանի, Էրզրումի շրջակա գյուղերը, Դիարբեքիրում` Օրթալայի, Կարակույի, Իգդիրի, Սինակի, Դիգոռի մոտակա գյուղերը և այլ բնակավայրեր: Չնայած մենք չունենք պետականություն և ցրված ենք աշխարհի տարբեր երկրներում, մենք պահպանել ենք մեր ազգային ուրույն դիմագիծը, քանի որ ապրել ենք կուռ համայնքներով և հարազատ ենք մնացել մեր դավանանքին: Գուցե պետականություն չունենալն է պատճառը, որ տարբեր երկրներում մեզ տարբեր անվանումներ են տվել. Թուրքիայում եզդիների մի մասին անվանում են թուրք-եզդիներ, Իրաքում` արաբ-եզդիներ, նաև՝ քուրդ-եզդիներ: Սակայն այն երևույթը, որ մեզ համարել են մահմեդականներ, չի խոչնդոտել, որ այս երկրներում իրագործվի եղեռն եզդիների նկատմամբ: Ինչպես ասում են «Տերովին տերն է տարել, անտերին` գայլը», մեզ հոշոտել և հոշոտում են գայլերի նման: Պետք է նշել, որ մենք ունեցել ենք դժվարին տարիներ, երբ այս պետությունները, հատկապես Օսմանյան Թուրքիան, դարերի ընթացքում 72 անգամ ֆարման /եղեռն/ է իրագործել եզդի ժողովրդի նկատմամբ: Միայն 1915-1918 թթ. սպանվել են ավելի քան 500 000 եզդիներ: Եվ այս երևույթը դեռ շարունակվում է, քանի որ 2007 թ. օգոստոսի 14-ին Իրաքի հյուսիսային մասի Եզդիստան, /Շանգալ կամ Սինջար/ կոչվող տարածքում երկու գյուղ` հազարից ավելի բնակչությամբ հիմնովին ավերվեցին և հրի մատնվեցին մահմեդական ծայրահեղ կրոնամոլների կողմից: Սակայն եզդի ժողովուրդը ծնկի չեկավ և մնաց կայուն՝ հերոսաբար դիմադրելով ամեն ոտնձգության: Միակ ելքը գոյատևելու և աշխարհի երեսից չջնջվելու համար` սա է: Վերջին տարիների նոր տվյալների համաձայն աշխարհում եզդիների թիվն անցնում է 2 միլիոնից: Եզդիների ամենախոշոր համայնքը գտնվում է Իրաքում, ուր ապրում է մեկ միլիոնից ավելի եզդի: Իրաքից բացի եզդիները ապրում են Հնդկաստանում, Աֆղանստանում, Գերմանիայում /300 000/, Իրանում /100 000/, ուր նրանք կոչվում են Մալաքե Թաուսի ժողովուրդ, Թուրքիայում /10 000/, Սիրիայում /20 000/, Ռուսաստանում մոտ 350 000, Վրաստանում 50 000 և այլուր: Հայաստանում եզդիների թիվը հասնում է 60 000-ի: Հայաստանը միակ երկիրն է, որտեղ կա 23 դպրոց եզդիերեն լեզվի և գրականության ուսուցմամբ /1-9 դդ./, տպագրվել և տպագրվում են եզդիերեն դասագրքեր և գեղարվեստական գրքեր, «Էզդիխանա» լրագիրը, օրական կեսժամյա եզդիերեն ռադիոհաղորդում: Այստեղ է գտնվում Աշխարհի եզդիների ազգային միությունը, ինչպես նաև Հայաստանի եզդիների միությունը, որոնց նախագահն է Ազգային կրկնակի հերոս, եզդիների ազգային պատմության և աստվածաբանության դոկտոր-պրոֆեսոր Ազիզ Թամոյանը: Այնուամենայնիվ, եզդիների հայրենիքը համարվում է Իրաքը: Մեր հիմնական սրբավայրը գտնվում է Իրաքի հյուսիսում՝ Լալըշի խոր ձորում, որը եզդիների հոգևոր առաջնորդի` Միրի /միրեշեխա/, նստավայրն է:
